Gorzelik i Makówka

Miałem dziś okazję uczestniczyć w bardzo ciekawym spotkaniu.

Pan Jerzy Gorzelik i ks. Leszek Makówka

Temat obejmował zagadnienia opisane w książce:

Może warto spojrzeć też na podtytuł:

Pan Gorzelik prześledził odwołania do wartości narodowych: polskich i niemieckich w szeroko pojętym wystroju górnośląskich kościołów na przestrzeni mniej więcej ostatnich stu lat. Oczywiście inaczej sprawa wyglądała za czasów pruskich, inaczej w okresie plebiscytu i podziału Górnego Śląska pomiędzy Polskę i Niemcy, inaczej w PRL-u, a jeszcze inaczej obecnie.

Ku mojemu zaskoczeniu, jeden z pierwszych przykładów dotyczył kościoła u nas na Nowym Bytomiu.

Tu nad wejściem znajdują się inskrypcje po niemiecku, po polsku i nad nimi po łacinie (muszę się im przyjrzeć, gdy tam kiedyś będę). Kościół powinien wszystkich łączyć, niezależnie od narodowości. 

Jednak nie zawsze tak było. Wykorzystywanie kościołów do narracji patriotycznych zmieniało się na przestrzeni lat, przyjmując czasem postać instrumentalnego traktowania sztuki sakralnej. 

Gdzie jest granica pomiędzy tym, co kiedyś było ledwo dopuszczalne, wcześniej niewyobrażalne, a dziś jest w naszych polskich kościołach powszechne? Od czego zależało i zależy, czy sztuka sakralna przeradza się w manifestacje narodowe, a nawet nacjonalistyczne albo w groteskowe obrazy sytuacji politycznych? Jak w malowidłach, polichromiach, rzeźbach czy architekturze odbija się napięcie pomiędzy religią a państwem?

Dyskusja była bardzo interesująca i serdecznie za to inspirujące spotkanie dziękuję.

Pozdrawiam